İçindekiler
İdrar kaçırma sorunu kadınlar arasında yaygın olarak görülen sorunların başında gelmektedir.Bu sebepler arasında en yaygın olanları ise:
İleri yaş:
Menopoz döneminde ve yaşın ilerlemesi sebebiyle ve östrojen hormonunun azalmasına bağlı olarak leğen kemiği içindeki mesane ve rahmi yerinde tutan destek dokular zayıflamakta ve idrar kaçırma riski artmaktadır.
Doğum:
Kadının fazla sayıda doğum yapması, iri bebek, doğum eyleminde vakum yöntemine başvurulması gibi nedenler idrar kaçırma için risk faktörleri arasındadır.
Obezite:
Aşırı kilolu olmak, karın basıncının artmasına sebep olmaktadır. Bu sebeple de idrar kaçırma meydana gelebilir.
Kalıtımsal nedenler:
Kadınların bazılarında destek dokuları ve bağları doğumlarından itibaren güçsüz olmaktadır. Bu sebeple idrar kaçırmaya daha yatkındır.
Kabızlık:
Ikınma, destek dokuların zayıflamasına neden olmaktadır.
Sigara:
Sigara kullanan kadınlar idrar kaçırma için risk grubundadır.
Kronik hastalıklar:
Astım, bronşit, şeker hastalığı, kas hastalıkları ve omurganın kaza neticesinde travması idrar kaçırmaya sebep olmaktadır.
Bunların dışında:
- Geçirilmiş rahim operasyonu
- Tekrarlayan idrar torbası enfeksiyonları
- Hastalıkların bazıları için tedavisinde uygulanan ilaçlar
- Fistüller
- Gebelikte idrar kaçırma öyküsü
İdrar kaçırma nedir?
Böbrekler, kanın filtrasyonu neticesinde devamlı olarak idrar üretir. Böbreklerde depolanan idrar, üreter şeklinde tabir edilen kanallar aracılığı ile idrar torbası (mesaneye) aktarılır. İdrar oranı, böbreklerin sağlıklı olarak çalışmasına ve tüketilen sıvı kaynaklı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Mesane kas tabakasından meydana gelmektedir. Mesanenin işlevi idrarı depolamaktır. Mesaneye idrar ulaştıkça, mesane bir balon gibi genişlemektedir. Mesane dinlenme durumundayken, kas tabakası gevşek ve mesane çıkımı kapalı durumda olmalıdır.
Mesane çıkışı: Üretra kapakçığı ve pelvis tabanındaki kaslar ile desteklenmektedir. Mesane belirli bir yoğunlukta idrar ile depolandığında, idrar yapma ihtiyacı duyulur. Bu sebeple de mesanenin kas tabakası kasılır, üretra kapakçığı ve pelvik taban kasları gevşer ve idrar böylece boşaltılır. İdrarın sağlıklı bir şekilde birikmesi ve boşaltlması için; beyin, mesane ve pelvik taban kaslarının sinirsel uyarılarını sağlıklı ve uyumlu bir biçimde işlem görmesi gerekir.
Üriner inkontinans, yani toplum arasında bilinen adı ile idrar kaçırma, idrarı kontrol edememe,idrarı kontrolsüzce kaçırma olarak tanımlanır. Toplumda oldukça yaygın olarak görülen bir durumdur. Bu sorun özellikle kadınlarda yaygın olarak görülmektedir. Şiddeti kişiden kişiye değişkenlik göstermektedir. Kişi refleks durumlarında öksürme, gülme veya karın içi basınç arttığında damla damla idrar kaçırma meydana gelebilir. Kişiden aniden idrar yapma ihtiyacı duyar ancak tuvalete yetişemeden kaçırır. Kimi zaman ise her iki tip de beraber görünür.
Şayet üriner inkontinansın şiddeti hastanın günlük hayatını sekteye uğratacak kalibrede ise ve hastanın hayat kalitesini etkiliyor ise zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekir. Hastaların büyük bir kısmında, alınabilecek basit önlemler ve pratik medikal tedavilerle bu sorunun düzelmesi mümkündür.
Ne zaman doktora başvurmalıyım?
Şayet hasta idrar kaçırma sorunu fark ederse, zaman kaybetmeden doktora başvurmalıdır. İdrar kaçırma sorunu için doktordan çekinilmemeli, erken evrelerde basit çözümlerle tedavi edilebilecek bir sorun olduğu bilinmelidir.
Aşağıdaki belirtiler mevcut ise zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekir:
- İdrar kaçırma ile birlikte şiddetli idrar şikayetleri mevcut ise, idrarda kan mevcut ise, idrar yaparken yanma varsa, idrar sırasında güçlük çekiliyor ise,
- İdrar kaçırma günlük hayatı etkiliyor ise,
- İdrar kaçırma sorunları zaman geçtikçe artıyor ise zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekmektedir.
Geçici idrar kaçırmaya neden olabilecek durumlar
Alkol:
Alkolün mesaneyi uyarıcı etkisi mevcuttur. Bu sebeple kişi alkol aldığında idrar yapma ihityacı duyar. Bu sebeple idrar kaçırma sorununa yol açabilir.
Aşırı sıvı almak:
Kısa süre içinde aşırı sıvı almak, idrar üretiminin artması neticesinde idrar kaçırma sorununa yol açabilir.
Kafein:
Kafein içeren içecekler, idrar yapımının artmasına sebep olur. Kafein mesanenin doğrudan uyarılmasına yol açar. Bu sebeple idrar kaçırma görülebilir. Çay, kahve gibi kafein ihtiva eden içecekler, idrar kaçırmaya sebep olabilir ya da mevcut idrar kaçırma sorununu tetikleyebilir.
Mesane uyarıcılar:
Karbonatlı- gazlı içecekler, çay ve kahve, tatlandırıcılar, aşırı baharatlı besinler ve içecekler, şekerli ve asitli besinler,mesanenin uyarılmasına sebep olur. Bu sebeple de idrar kaçırma sorununa yol açılabilir.
İlaçlar:
Kullanılan bazı ilaçlar, yüksek tansiyon için, sakinleştirici ilaçlar ya da kas gevşetici ilaçlar idrar kaçırmaya yol açabilir.
İdrar yolları enfeksiyonları:
Enfeksiyonlar doğrudan mesaneyi uyarır. Özellikle de idrar kaçırma sorununu tetikleyebilirler.Enfeksiyon durumunda idrar yaparken hoş olmayan birkoku ortaya çıkabilir. İdrar koyu renkli olarak gözlemlenir.
Kabızlık:
Rektum ve mesane çevre yapılar sinirler tarafından kontrol edilir. Kabızlık idrar kaçırma sorununu tetikleyebilir.
Sürekli idrar kaçırmaya yol açabilen nedenler
Gebelik ve doğum:
Hamilelik döneminde kilo alımının fazla olması, yaşanan hormonal değişimler, rahmin büyümesi ve mesaneye baskının artması gibi sebeplerden ötürü idrar kaçırma sorunu meydana gelebilir. Bunlara ek olarak, vajinal yöntemle yapılan doğumlarda, pelvis kaslarının üzerindeki baskı artar. Bu sebeple pelvis kasları zayıflar ve yırtılabilir. Bunun neticesince devamlı idrar kaçırma sorunu görülebilir.
Yaşın ilerlemesi:
Yaşın ilerlemesiyle beraber mesanenin idrar depolama yetisi azalmaktadır. Bu sebeple de hiperaktif mesane belirtilerinde artış görülür. Özellikle sistemik hastalığı mevcut olan ve yaşı ilerlemiş olan kadınlarda idrar kaçırma sorunu daha yaygın olarak görülmektedir. Sigara içilmemesi, spor yapılması, yüksek tansiyon ve şeker hastalığının kontrol altına alınması gerekmektedir.
Histerektomi (Rahim alınması):
Rahim ile mesane oldukça yakın yapılardır. Rahmi destekleyen kas ve lifler mesaneyi de destekleyen yapılardır. Cerrahi girişimlerle rahmin alınması, mesanenin destek dokularının güç kaybetmesine ve pelvis kaslarında güç kaybetme neticesinde idrar kaçırma sorununa sebep olabilir.
Ağrılı mesane sendromu (İntertisyel sistit):
Kronik ağrılı ve sık sık idrar ihtiyacı ile kendini gösteren, sebebi tam olarak bilinmeyen bir sendromdur ve kimi zaman idrar kaçırma sorununa yol açabilir.
Nörolojik sorunlar:
Multipl skleroz, Parkinson hastalığı, inme, beyin tümörleri gibi sorunlar idrar kaçırmaya yol açabilir. Bu sorunlar omurilik zedelenmelerinde, mesanenin sinirsel iletiminde çeşitli sorunlara sebep olabilir. Bunun neticesinde de sürekli idrar kaçırma sorunu meydana gelir.
Tıkanma ve bası:
İdrar yollarında sürekli baskıya neden olan ve karın içinde farklı organlardan temel alan tümör ve kitleler özellikle taşma tipi idrar kaçırmaya yol açabilir. Böbrek, mesane ve idrar yollarındaki taşlar da aynı mekanizma ile taşma tipi idrar kaçırma sorununa sebep olabilir.
Risk faktörleri
Cinsiyet:
Kadınlarda idrar kaçırma riski daha fazladır. Gerek anatomik sebepler dolayısı ile idrar kaçırma soruna daha yatkın olmaktadır. Gerek doğum etkeni gerekse menopoz dönemi sebebiyle idrar kaçırmalar daha yaygın olarak görülmektedir.
Yaş:
Yaşın ilerlemesi sebebiyle mesane kas yapısı ve pelvik taban kas yapısında güçsüzlük sebebiyle idrar kaçırma riski artış gösterir. Fakat idrar kaçırma yaşlanmanın doğal bir sonucu değildir. Bu sebeple de zaman kaybetmeden doktora başvurmak getirir.
Obezite:
Aşırı kilo alımı ile mesane ve pelvik taban kaslarına basınç artması sonucu inkontinans gelişebilir. Zayıflayan pelvis kasları sonucunda öksürme, hapşırma ile stres inkontinans sık görülür.
Sigara kullanımı:
Sigara kullanımı sebebi ile gelişen kronik öksürük ve devamlı artmış karın içi basıncı sebebiyle idrar kaçırma riski artar. Sigara kullanımı idrar kaçırma sorununu tetikler.
Böbrek hastalıkları, şeker hastalığı gibi sistemik sorunlar inkontinans riskini arttıran faktörler arasındadır.
İstanbul’da; stres tipi idrar kaçırma, sıkışma tipi idrar kaçırma, aşırı aktif mesane sebebiyle idrar kaçırma, karışık tip idrar kaçırma, taşma tipi idrar kaçırma, fonksiyonel tip idrar kaçırma, refleks tip idrar kaçırma, geçici tip idrar kaçırma tanı ve tedavisi için Prof. Dr. Ateş KARATEKE ile iletişime geçebilirsiniz.
Dilerseniz Hemen 0216 368 2448 nolu Telefonumuzu Arayarak Bilgi ve Randevu Alabilirsiniz.
Dilerseniz Buraya Tıklayarak İletişim Sayfamızdan Bizlere Mesajlarınızı İletebilirsiniz.